A Real Academia Galega (RAG) recolle nun libro a orixe e o significado dos nomes dos 93 concellos da Coruña, de Abegondo a Zas.
O académico correspondente Gonzalo Navaza asina 'Os nomes dos concellos da provincia da Coruña', un volume divulgativo dispoñible en versión dixital en academia. gal, informa a RAG este mércores nun comunicado.
O volume ofrece un breve e sinxelo comentario histórico e etimolóxico dos nomes dos 93 municipios e fai constar os rexistros documentais máis antigos que se coñecen, na maioría de casos tomados de textos medievais en latín e en galego.
Entre os topónimos que beben do léxico común figuran Lousame, derivado de lousa, ou Oleiros, que contén o plural do substantivo común oleiro, "persoa que traballa o barro", e que en orixe foi un sobrenome de oficio aplicado aos habitantes do lugar.
Abundan tamén os fitotopónimos, os nomes propios que proceden de palabras que designan plantas, como A Pobra do Caramiñal, Oroso, Ortigueira ou Carballo.
Entre os nomes que poderían ter as súas raíces antes da romanización figuran os dos concellos de Dumbría, Noia, Narón, Ordes ou Toques.
En canto ao topónimo que dá nome á provincia da Coruña e que suscitou múltiples hipóteses etimolóxicas, Navaza sostén que "a crenza de que xa existía antes de 1208 na toponimia local, a pesar de que non se rexistra por escrito, levou a consideralo un topónimo de orixe prerromana".
O mellor coñecemento das retoponimizaciones levadas a cabo por Afonso IX permite atribuírlle a Crunia unha orixe literaria, comenta. "O rei tomou o novo nome dunha cidade mencionada entre as supostas conquistas de Carlomagno en Galicia segundo a lenda da Historia Turpini, un dos libros do Códice Calixtino (século XII). Da mesma fonte tomou este rei outros topónimos como Baiona ou Viana.